Trong thời đại hiện nay, việc chăm sóc sức khỏe ngày càng được chú trọng, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về các sản phẩm hỗ trợ sức khỏe. Một câu chuyện đáng buồn về một người phụ nữ 34 tuổi ở TP Thủ Đức đã cho thấy sự nguy hiểm từ việc lạm dụng thực phẩm chức năng mà không có sự tư vấn y tế.
Thực trạng đáng báo động
Chị H. đã từng rất khỏe mạnh, nhưng sau khi sử dụng thực phẩm chức năng xách tay để cải thiện tình trạng rụng tóc, chị đã phải đối mặt với những hệ lụy nghiêm trọng. Chỉ sau một tháng, chị cảm thấy cơ thể mình trở nên nóng bức và khó chịu. Đỉnh điểm là khi huyết áp của chị tăng cao đến mức báo động, dẫn đến việc phát hiện suy thận giai đoạn sớm. Bác sĩ không thể xác định rõ nguyên nhân, nhưng chị H. đã nhận ra rằng việc tự ý sử dụng thực phẩm chức năng đã gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe của mình.
Theo bác sĩ Lê Thị Đan Thùy, Trưởng Khoa Nội thận – Lọc máu tại một bệnh viện lớn ở TP HCM, thực phẩm chức năng không thể thay thế thuốc chữa bệnh. Tuy nhiên, nhiều người vẫn nhầm lẫn và sử dụng chúng như một phương pháp điều trị chính, đặc biệt là những người có bệnh lý nền như suy thận, tiểu đường hay bệnh tim mạch.
Chị H. không phải là trường hợp duy nhất. Nhiều bệnh nhân đã phải nhập viện do sử dụng thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc. Một ví dụ điển hình là một nữ bệnh nhân 27 tuổi ở Thanh Hóa đã phải cấp cứu do ngộ độc sau khi dùng sản phẩm giảm cân không rõ nguồn gốc, dẫn đến tổn thương thần kinh và suy thận.
Thực tế cho thấy, việc tự ý bổ sung thực phẩm chức năng có thể gây ra những tương tác thuốc nguy hiểm. Chẳng hạn, việc kết hợp Omega-3 với thuốc chống đông có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết, trong khi vitamin A liều cao có thể gây tổn thương gan. Đối với những người có vấn đề về thận hay gan, bất kỳ sự dư thừa nào cũng có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
Nguyên nhân của sự nhầm lẫn
Bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ từ Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM cho biết, thực phẩm chức năng được thiết kế để hỗ trợ sức khỏe, nhưng không phải là thuốc và không cần tuân theo các tiêu chuẩn nghiêm ngặt như thuốc chữa bệnh. Mặc dù được quảng cáo là an toàn hơn thuốc, người tiêu dùng vẫn cần thận trọng khi sử dụng.
Thị trường thực phẩm chức năng hiện nay đang đối mặt với nhiều vấn đề, bao gồm hàng giả và hàng không rõ nguồn gốc. Nhiều sản phẩm giảm cân hay tăng cường sinh lý chứa chất cấm, gây nguy hiểm cho sức khỏe người tiêu dùng. Các quảng cáo trên mạng xã hội thường hứa hẹn về những lợi ích không thực tế, khiến người tiêu dùng dễ dàng bị lừa.
Gần đây, cơ quan chức năng đã phát đi cảnh báo về việc gỡ bỏ nhiều sản phẩm thực phẩm chức năng không có hồ sơ công bố hợp pháp trên các sàn thương mại điện tử. Nhiều sản phẩm hỗ trợ sức khỏe cũng bị phát hiện chứa hoạt chất cấm, có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng.
Thực phẩm chức năng được chia thành ba nhóm chính: thực phẩm bổ sung, thực phẩm bảo vệ sức khỏe và thực phẩm dinh dưỡng y học. Tuy nhiên, việc kiểm soát chất lượng và phân loại các sản phẩm này vẫn còn nhiều bất cập, tạo điều kiện cho hàng giả và hàng kém chất lượng xuất hiện trên thị trường.
Để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, cần có những biện pháp quản lý chặt chẽ hơn đối với chất lượng thực phẩm chức năng. Việc tự công bố sản phẩm mà không có sự kiểm nghiệm chất lượng là một lỗ hổng lớn trong công tác quản lý, cần được khắc phục ngay lập tức.
