Nhằm nâng cao sức khỏe cộng đồng, một tổ chức dinh dưỡng hàng đầu tại Việt Nam đang hoàn thiện và chuẩn bị công bố 6 bộ tháp dinh dưỡng mới, được thiết kế riêng cho từng nhóm tuổi và đối tượng. Điều này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc cải thiện chế độ ăn uống của người dân, thay thế cho mô hình tháp dinh dưỡng chung đã được áp dụng trong nhiều năm qua.
Các chuyên gia dinh dưỡng đã chia sẻ thông tin quan trọng về chế độ ăn uống cho người trưởng thành theo những khuyến nghị mới nhất.
Người trưởng thành cần bao nhiêu dinh dưỡng?
6 tháp dinh dưỡng mới được thiết kế với hình ảnh trực quan, dễ hiểu, giúp người tiêu dùng dễ dàng nhận biết tỷ lệ tiêu thụ hợp lý của các nhóm thực phẩm như tinh bột, đạm, rau củ, sữa và dầu mỡ cho từng độ tuổi cụ thể.
Bác sĩ Trịnh Hồng Sơn, Giám đốc một trung tâm giáo dục dinh dưỡng, cho biết điểm nổi bật của bộ tháp dinh dưỡng mới là tính cá nhân hóa, dựa trên nghiên cứu sâu sắc từ tổ chức dinh dưỡng. Mỗi nhóm tuổi sẽ có tháp dinh dưỡng riêng biệt: từ trẻ em 3–5 tuổi, 6–11 tuổi, 12–17 tuổi, người trưởng thành (18–64 tuổi), người cao tuổi (từ 65 tuổi) và phụ nữ mang thai – cho con bú. Điều này giúp đảm bảo chế độ ăn uống phù hợp với thể trạng và nhu cầu dinh dưỡng của từng giai đoạn phát triển.
Điểm mới trong bộ tháp này là các chuyên gia đã chuyển đổi đơn vị đo từ gram sang các đơn vị dễ hình dung hơn như muỗng, chén, lát… Đồng thời, tháp dinh dưỡng cũng bổ sung các cảnh báo về giới hạn tiêu thụ đường, muối và dầu mỡ thông qua hình ảnh minh họa trực quan.
Hướng dẫn dinh dưỡng cũng khuyến nghị duy trì hoạt động thể chất tối thiểu 30 phút mỗi ngày và uống đủ 1,5–2 lít nước để đảm bảo sức khỏe toàn diện.
Tháp dinh dưỡng hợp lý cho người trưởng thành (giai đoạn 2016 – 2020)
Theo khuyến nghị mới, đối với người trưởng thành, nhóm thực phẩm cần hạn chế (vùng đỉnh tháp) bao gồm muối: không quá 5g/ngày (≈ 1 thìa cà phê), bao gồm muối ăn, nước mắm, bột canh, bột nêm…
Đường tự do (đường bổ sung): không quá 25g/ngày (≈ 5 thìa cà phê), bao gồm đường tinh luyện, bánh kẹo, nước ngọt…
Dầu mỡ, chất béo: không quá 25g/ngày (≈ 5 thìa cà phê dầu ăn), ưu tiên sử dụng dầu thực vật và hạn chế mỡ động vật.
Nhóm thực phẩm nên ăn đủ (vùng giữa tháp): sữa và chế phẩm từ sữa: khuyến nghị 3–4 đơn vị/ngày → mỗi đơn vị = 100ml sữa, 1 hộp sữa chua (~100g), 15g phô mai…
Dinh dưỡng được xây dựng theo hướng cá nhân hóa
Thịt, cá, trứng, tôm, đậu hũ: cần 5–6 đơn vị/ngày → 1 đơn vị = 30g thịt nạc/cá, 1 quả trứng, 80g đậu phụ…
Rau củ: cần 3–4 đơn vị/ngày → 1 đơn vị = 80g rau (≈ 1/2 bát rau luộc); Trái cây: cần 2–3 đơn vị/ngày → 1 đơn vị = 80–100g trái cây (1 quả cam nhỏ, 1 lát dưa hấu, 1 quả chuối vừa…).
Nhóm thực phẩm cần ăn đủ – đa dạng (vùng đáy tháp): Ngũ cốc, khoai củ: khuyến nghị 12–15 đơn vị/ngày → 1 đơn vị = 1/2 bát cơm, 1 lát bánh mì, 1 củ khoai lang nhỏ…
Nước uống: 1,5 – 2 lít/ngày (tương đương 6–8 cốc 200ml); Hoạt động thể lực ít nhất 30 phút mỗi ngày, như đi bộ nhanh, thể dục nhịp điệu, đạp xe…
Dinh dưỡng cho sự phát triển toàn diện của trẻ
Đối với tháp dinh dưỡng dành cho trẻ từ 3–5 tuổi, các chuyên gia khuyến nghị trẻ cần uống đủ nước mỗi ngày (800–1000 ml) và vận động thể lực ít nhất 60 phút. Nhóm thực phẩm tiêu thụ nhiều nhất bao gồm gạo, bánh mì, khoai, ngô, mì… (4–5 đơn vị ăn mỗi ngày), giúp cung cấp năng lượng chính cho trẻ.
Về rau và trái cây, cần cho trẻ ít nhất 3 đơn vị rau và 2 đơn vị trái cây/ngày, để bổ sung vitamin, khoáng chất và chất xơ cần thiết cho sự phát triển.
Khuyến nghị dinh dưỡng cho trẻ từ 3-5 tuổi
Nhóm thực phẩm như thịt, cá, trứng, đậu phụ, hạt… cần ăn từ 3–4 đơn vị/ngày để cung cấp đủ đạm cho sự tăng trưởng. Tiếp theo là sữa và chế phẩm sữa (4 đơn vị/ngày), giúp bổ sung canxi cho hệ xương và răng phát triển.
Đỉnh tháp là nhóm thực phẩm cần hạn chế như đường, muối, dầu mỡ, nước ngọt…, được khuyến cáo kiểm soát nghiêm ngặt, chẳng hạn chỉ nên dùng dưới 4g muối, 15g đường, 20g dầu ăn mỗi ngày.
Tháp dinh dưỡng cũng nhấn mạnh vai trò của dinh dưỡng và vận động như nền tảng cho sự phát triển toàn diện của trẻ.