Trong bối cảnh hiện nay, ngành y tế đang phải đối mặt với một thách thức lớn: tình trạng thiếu hụt nhân lực chất lượng cao. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe mà còn đặt ra nhiều khó khăn cho hệ thống y tế tại nhiều địa phương trên cả nước.
Thiếu hụt nhân lực trong các chuyên khoa
Dự báo rằng đến năm 2039, số lượng người cao tuổi tại Việt Nam sẽ tăng lên khoảng 16,8 triệu, và con số này sẽ đạt 25,2 triệu vào năm 2069. Sự gia tăng này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe hiệu quả cho người cao tuổi, nhưng thực tế hiện nay cho thấy chỉ có hai cơ sở đào tạo chuyên ngành lão khoa tại Việt Nam. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu hụt nhân lực trong lĩnh vực này, trong khi nhu cầu chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi ngày càng gia tăng.
Hiện tại, các bệnh viện đa khoa có khoa lão nhưng lại thiếu nhân lực và cơ sở vật chất để đáp ứng nhu cầu điều trị. Bác sĩ Nguyễn Văn Tân, Trưởng Bộ môn Lão khoa tại một trường đại học y dược, cho rằng một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là sự thiếu hụt các chương trình đào tạo chất lượng cao và sự quan tâm chưa đủ từ các cơ sở giáo dục cũng như cơ quan quản lý nhà nước.
PGS Đỗ Kim Quế, Phó Giám đốc một bệnh viện lớn, nhấn mạnh rằng việc phát triển hệ thống lão khoa là rất cần thiết để đáp ứng nhu cầu gia tăng của dân số cao tuổi. Đào tạo thêm nhân lực trong lĩnh vực này sẽ không chỉ nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe mà còn giảm tải cho các bệnh viện đa khoa.
Tại TP HCM, không chỉ riêng lão khoa mà hầu hết các chuyên khoa đều đang thiếu nhân lực chất lượng cao. Ví dụ, Bệnh viện Lê Văn Thịnh hiện có khoảng 300 điều dưỡng, nhưng phần lớn chỉ có trình độ cao đẳng và đại học, không đủ để đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe. Điều này dẫn đến việc các bác sĩ phải đảm nhận thêm nhiều công việc của điều dưỡng, gây áp lực lớn cho đội ngũ y tế.
Để giải quyết tình trạng này, TP HCM đã triển khai nhiều giải pháp, trong đó có việc hỗ trợ thu nhập cho nhân viên y tế theo các nghị quyết của Hội đồng Nhân dân thành phố. Ngoài ra, thành phố cũng cho phép bổ sung các y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao đã nghỉ hưu để tham gia vào hệ thống y tế cơ sở.
PGS-TS-BS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP HCM, cho biết nguồn nhân lực trong ngành y tế đã có nhiều cải thiện, nhưng thách thức lớn vẫn là cần có những giải pháp đột phá để đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân.
Đầu tư cho các bệnh viện tầm quốc tế
Nhân lực y tế đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân. Để đạt được mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân và phát triển bền vững, việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao được xem là một trong những chiến lược quan trọng của ngành y tế.
Chính phủ đã phê duyệt kế hoạch thực hiện quy hoạch mạng lưới cơ sở y tế giai đoạn 2021-2030, với tầm nhìn đến năm 2050. Theo đó, 6 bệnh viện sẽ được ưu tiên đầu tư nâng cấp để đạt tiêu chuẩn quốc tế, bao gồm một số bệnh viện lớn tại Hà Nội và TP HCM.
Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 là một trong những cơ sở nằm trong quy hoạch này. Bệnh viện đã đầu tư nhiều trang thiết bị hiện đại và quy tụ đội ngũ y bác sĩ giỏi. Giám đốc bệnh viện cho biết, để phát triển bền vững, cần phải đầu tư mạnh cho nguồn nhân lực chất lượng cao, đồng thời tiếp cận các kỹ thuật tiên tiến từ nước ngoài.
Bệnh viện cũng cam kết mỗi năm sẽ chuyển giao từ 3-5 kỹ thuật mới từ nước ngoài về Việt Nam và dành một phần doanh thu cho việc đào tạo nghiên cứu khoa học. Điều này không chỉ giúp nâng cao trình độ chuyên môn mà còn tạo ra những ứng dụng thực tiễn trong ngành y tế.
Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cũng đang tích cực hợp tác với hơn 40 quốc gia và nhiều tổ chức quốc tế để nâng cao trình độ và kỹ thuật y học. Đây là nền tảng quan trọng để bệnh viện phát triển mạnh mẽ trong tương lai.
Những cách làm này đang được nhiều bệnh viện khác áp dụng, góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành y tế. Theo PGS-TS Lương Ngọc Khuê, nguyên Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh, hệ thống khám chữa bệnh của Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc, với nhiều bệnh viện đã làm chủ các kỹ thuật cao ngang tầm thế giới.
PGS-TS Lương Ngọc Khuê cũng nhấn mạnh rằng ngày càng nhiều bệnh nhân nước ngoài đến Việt Nam để chữa bệnh, điều này cho thấy sự phát triển của ngành y tế nước nhà.
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan:
Đổi mới công tác đào tạo nhân lực y tế
Bộ Y tế đang tiến hành đổi mới toàn diện công tác đào tạo nhân lực trong ngành y tế. Đề án phát triển nguồn nhân lực y tế giai đoạn 2023-2030, định hướng đến năm 2050 đã được phê duyệt với mục tiêu nâng cao chất lượng và số lượng nhân lực y tế, đảm bảo năng lực chuyên môn và y đức.
Trong quá trình đổi mới, Bộ Y tế sẽ xây dựng các chuẩn năng lực đào tạo và quy định về đào tạo chuyên khoa đặc thù. Đồng thời, phát triển mạng lưới y tế cơ sở, tăng cường cơ sở đào tạo tại các vùng khó khăn, khuyến khích mô hình liên kết giữa cơ sở đào tạo và thực hành.
Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng sẽ mở rộng chương trình đào tạo bác sĩ nội trú để tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành y tế. Chương trình này đã được coi là tinh hoa trong đào tạo y tế suốt hơn 50 năm qua, giúp học viên có thể hành nghề ngay sau khi tốt nghiệp.
