Trong xã hội hiện đại, quan điểm về trị liệu tâm lý đã có nhiều thay đổi tích cực. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại nhiều hiểu lầm về cách thức hoạt động và hiệu quả của các liệu pháp tâm lý. Hãy cùng khám phá và làm rõ những hiểu lầm này trong bài viết dưới đây.
Trị liệu tâm lý (Psychological therapy) là một phương pháp điều trị trong lĩnh vực tâm lý học, nhằm giúp người bệnh vượt qua và xử lý các vấn đề tâm lý cũng như tâm sinh lý khác nhau. Nó còn được biết đến với các tên gọi như tâm lý học tư vấn, tâm lý học trị liệu, hay tâm lý học đồng hành. Trị liệu tâm lý thường dựa vào sự tương tác giữa bệnh nhân và chuyên gia tâm lý (như bác sĩ tâm lý, nhà tư vấn) để tìm hiểu và giải quyết các vấn đề tâm lý cụ thể.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều người có những hiểu lầm về trị liệu tâm lý. Dưới đây là một số lầm tưởng phổ biến:
Nhiều người cho rằng trị liệu tâm lý chỉ là lựa chọn cuối cùng, và họ chỉ tìm đến khi gặp phải những vấn đề nghiêm trọng, khủng hoảng hoặc sau khi trải qua những cú sốc lớn trong cuộc sống.
Trên thực tế, trị liệu tâm lý có thể hỗ trợ cho nhiều nhu cầu khác nhau. Ví dụ:
- Giúp đối mặt với các vấn đề sức khỏe tâm thần phổ biến như trầm cảm và rối loạn lo âu.
- Quản lý cảm xúc đau buồn, chẳng hạn như sau khi mất người thân hoặc mắc bệnh.
- Đối phó với các chấn thương tâm lý khác nhau.
- Giải quyết những thách thức trong cuộc sống hàng ngày.
Hơn nữa, liệu pháp tâm lý còn giúp bạn xây dựng một cuộc sống ý nghĩa hơn bằng cách hỗ trợ bạn:
- Đạt được các mục tiêu nghề nghiệp và cá nhân.
- Cải thiện kỹ năng giao tiếp.
- Hiểu rõ hơn về bản thân.
- Tăng cường lòng tự trọng.
- Phát triển các mối quan hệ bền vững hơn.
- Quản lý căng thẳng hiệu quả.
- Hình thành thói quen sống lành mạnh.
Trị liệu tâm lý giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của bạn.
Hiểu lầm này vẫn tồn tại vì không phải ai cũng cảm thấy thoải mái khi chia sẻ rằng họ đang tham gia trị liệu. Mặc dù sự kỳ thị xung quanh việc trị liệu đang giảm dần, nhưng việc gặp bác sĩ trị liệu vẫn thường được nhìn nhận khác với việc làm việc với huấn luyện viên thể dục hay chuyên gia dinh dưỡng.
Tuy nhiên, bạn không cần phải lo lắng về việc mình khác biệt hay kỳ lạ khi chọn trị liệu. Sự gia tăng của các lựa chọn trị liệu trực tuyến đã giúp nhiều người tìm đến trị liệu tâm lý hơn bao giờ hết.
Số lượng người tìm đến trị liệu tâm lý đang gia tăng nhanh chóng.
Nhiều người có thể thử một phương pháp trị liệu nhưng nếu không thấy hiệu quả, họ sẽ cho rằng tất cả các liệu pháp đều không có tác dụng. Tuy nhiên, có rất nhiều loại trị liệu khác nhau và có thể cần thời gian để tìm ra phương pháp phù hợp nhất với vấn đề của bạn.
Chẳng hạn, liệu pháp hành vi biện chứng (DBT) có thể hữu ích cho những người gặp khó khăn trong việc quản lý cảm xúc mãnh liệt, trong khi liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) tập trung vào việc thay đổi những suy nghĩ tiêu cực có thể làm trầm trọng thêm tình trạng lo âu hoặc trầm cảm.
Hơn nữa, hiệu quả của trị liệu tâm lý còn phụ thuộc vào việc bạn làm việc với một nhà trị liệu phù hợp.
Có nhiều hình thức trị liệu khác nhau.
Nhiều người lầm tưởng rằng việc trò chuyện với nhà trị liệu chỉ đơn thuần là một buổi xả hơi giống như nói chuyện với bạn bè. Điều này có thể khiến họ nghĩ rằng trị liệu tâm lý chỉ là một buổi trò chuyện tốn kém.
Tuy nhiên, khác với bạn bè, nhà trị liệu sẽ:
- Cung cấp sự chú ý tối đa cho bạn.
- Được đào tạo chuyên sâu để lắng nghe và hiểu những lo lắng của bạn.
- Đánh giá tình huống của bạn một cách khách quan và không định kiến.
- Hỗ trợ bạn thực hiện những thay đổi tích cực thông qua các kỹ thuật dựa trên khoa học.
Nhà trị liệu có chuyên môn để lắng nghe và hỗ trợ bạn hiệu quả.
Theo Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ, trị liệu tâm lý đã được chứng minh là có lợi cho khoảng 75% người tham gia. Hơn nữa, khoảng 80% những người đã thử một số loại trị liệu tâm lý cảm thấy tốt hơn sau khi kết thúc liệu trình so với những người không tham gia trị liệu.
Nhiều người có thể ngần ngại thử trị liệu vì lo lắng về cách nhìn của người khác. Tuy nhiên, bạn có thể yên tâm rằng hầu hết mọi người đều ủng hộ việc trị liệu tâm lý.
Có một số người lo ngại rằng các buổi trị liệu của họ sẽ không được giữ bí mật. Đây là một mối quan tâm quan trọng vì trị liệu tâm lý chỉ thực sự hiệu quả khi bạn cởi mở chia sẻ những suy nghĩ và cảm xúc sâu kín. Tuy nhiên, tất cả các nhà trị liệu đều có trách nhiệm giữ bí mật thông tin của bạn theo quy tắc đạo đức.
Sau khi bắt đầu trị liệu, nhiều người có thể nghĩ rằng họ sẽ phải tiếp tục trong nhiều năm hoặc thậm chí hàng thập kỷ. Hiểu lầm này có thể khiến bạn cảm thấy chán nản hoặc lo lắng về chi phí.
Tin vui là thời gian trị liệu sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nhu cầu và tình trạng tâm lý của bạn. Bạn và nhà trị liệu sẽ cùng nhau quyết định thời điểm kết thúc liệu trình. Mục tiêu của trị liệu tâm lý là giúp bạn khỏe mạnh hơn, không phải là bắt buộc bạn tham gia một số lượng buổi trị liệu nhất định.
Thời điểm ngừng trị liệu sẽ được thống nhất giữa bạn và nhà trị liệu.
Chọn lựa trị liệu tâm lý là một quyết định quan trọng và cần thiết. Các chuyên gia tâm lý có trình độ và kinh nghiệm sẽ giúp bạn vượt qua những khó khăn trong tâm lý, tạo ra sự cân bằng và hạnh phúc trong cuộc sống.
Hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia tâm lý để có được sự chăm sóc tốt nhất cho sức khỏe tinh thần của bạn.
